Gabon’da Yerel Yaşam

Gabon ziyaretim boyunca bol bol çarşı, pazar gezdim. Gittiğim her ülkede pazarları çok ama çok severim gerçek yaşamı doğal haliyle yansıttıklarını düşündüğüm için. Hele hele eğer bir Afrika ülkesindeyseniz, çarşı pazar ziyareti yapmadıysanız birşeyler eksik kalmış demektir. Gabon’da yerel yaşam keşfi için liman bölgesinde yer alan balık pazarında saatler geçirdim. İlk etapta soğuk yaklaşan, fotoğraf çekmeme bile sert tepkiler veren insanlarla, ortak bir dilimiz çok az olmasına rağmen uzun uğraşlar sonucunda kurduğum diyalogla dost olduk.

Fotoğraf: Engin Kaban

Libreville’nin hemen her gün kurulan Mont Bouet çarşısı (Marché Mont-Bouët) diğer favori bölgem. Arka mahallelerde yer alan bu pazar yerinin olduğu bölgedeki yaşam ile şehrin sahil şeridinde 4X4 araçlarla gezen insanların yaşamı o kadar, o kadar farklı ki. İşte insanı etkileyen; durup düşünmeye yönelten bu oluyor. Ne yazık ki birkaç kez gitmeme rağmen bu pazar yerinden hiç fotoğrafım yok. Gabon ziyaretimde, sırtımda olmasına rağmen fotoğraf makinamı çıkarmaya çekindiğim tek bölge burası oluyor. Biraz riskli; dikkat. Yine bu tarz seyahatlerimde sıkça olduğu gibi; benim için en çarpıcı, en etkileyici görüntüler sadece zihnimde kalıyor; görsel olarak paylaşamıyorum.

Yerel halkla vakit geçirmek demişken, ziyaretim sırasında yaşadıklarımdan hızlıca birkaç örnek vereyim. Hemen her gün, Couchsurfing üzerinden irtibat kurduğum birileriyle buluşup bir yerlere gittik. Gabonlu arkadaşlarla sokakta kurulan mangallarda balık yenen salaş lokanta muhabbetleri. Ardından şehrin tek kumarhanesinde canlı müzik ve zengin ortamda ilerleyen gece. Evinde kaldığım 50+ yaşındaki kişiyle mahalledeki herkesi tanıdığı bar ve klüplerde mekandan mekana dolaşma.

Libreville’de iş yapan Türk mühendislerle şantiye ziyareti. Fas kökenli yönetici ile banka ziyareti ve bir anda kendimi 200.000 USD değerinde para tomarının nöbetini tutarken bulma. Bir önceki seçimlerde Gabon devlet başkanlığına aday olmuş gerçek anlamda bir iş kadınının plajdaki bahçeli, bahçıvanlı, bekçili evinde kalma ve onun yaşamının bir parçası olma; kendisiyle girdiğimiz her ortamda tanınması ve “Madam President” olarak karşılanması. Bir cenaze evi ziyareti ve oradaki ortamın, ölen kişinin arkasından yapılan miras paylaşımının, aile soy ağacının çıkarılmasına tanık olmam.

Ülkenin tek büyük ulusal gazete binasında patronla tanışmamız. Günlerce aynı mahallede kalınca artık mahalledeki insanların, esnafın beni tanıması; yanlarından geçerken sanki 40 yıllık arkadaşımmış gibi ayaküstü 10-15 kelimeyle sınırlı Fransızcamla muhabbet etmemiz. Günübirlik gidip geldiğim başka bir kasaba yolunda toplamda 500 kilometrede birkaç kez ölümden döndüğümüz çılgın trafikte, aracın içinde kelimenin tam anlamıyla sıkışmış kalmış konumda yaptığım hayatım boyunca unutamayacağım efsane minibus, araç yolculukları.