Her gün milyonlarca gezgin seyahate çıkıyor. Dünya üzerinde birbirinden farklı coğrafyaları, kültürleri keşfetmek için bilmedikleri yerlere seyahat ediyorlar. Dünya, genel olarak güvenli bir yer olsa da yabancıların gözdesi olan merkezi yerler, aynı zamanda kötü niyetli dolandırıcıların da iştahını kabartmaktadır. Seyahate çıkmadan önce en sık karşılaşılan dolandırıcılık hikayeleri hakkında bilgilenmek, olası tehlikelere karşı hazırlıklı olmanızı sağlayacaktır.
1- Otel Yandı!
Otel yangınları Dünya genelinde nadir rastlanan felaketlerden birisidir. Eğer kimi dolandırıcı taksi şöförlerini veya komisyoncuları dinlerseniz, her gün yeni bir otel yangını haberi duyabilirsiniz.
About.com’un Hindistan rehberi uçaktan yeni inen kişileri hedef alan genel bir dolandırıcılık türünden bahseder. Yolcular uçaktan iner, havaalanı kapısında bekleyen taksilerden birine biner ve önceden rezervasyonu bulunan otel adresini şöföre iletir. Şöför yolcuyu farklı bir otele götürmek için (tabii ki işin içinde komisyon var) farklı bahaneler öne sürmeye başlar. En sık karşılaşılan “Otel, daha dün çıkan bir yangında kullanılmaz hale geldi.” bahanesidir. Sadece yangını bahane etmezler. Kimisi minimalist olmayı sever ve sadece “Bu oteli bulamam.” diyerek işin içinden sıyrılmayı dener. Benzeri durumlar tren veya feribot çıkışlarında bekleyerek gelen yolculara, rezervasyonları olduğu halde, oda satmaya çalışan komisyoncularda da görülür.
2- Karşılıksız Yardım
Tren veya metro bileti almak için yaklaştığınız otomat size yabancı görünebilir. Birkaç dakika inceledikten sonra nasıl çalıştığını çözmek ise kolaydır. Bu kısa süre içinde bir nebze kafası karışmış, ne yapacağını bilemez halde görünebilirsiniz. Çevrede bulunan birisi size doğru yaklaşır ve yardım etmeye çalışır. Dikkatli olun!
Farklı ülkelerde bulunan ATM’ler kafa karıştırıcı olabilir. Eğer sıkıntı yaşarsanız bankaya girerek görevlilerden yardımcı olmalarını isteyin.
Dünya genelinde benzer işler yapan dolandırıcılar, turistik yerlerde bulunan ATM veya bilet otomatlarını gözlerler. İhtiyacı olan birini gözlerine kestirdikleri zaman da sıradan bir vatandaşın yapacağı gibi karşılıksız yardım etmek amacıyla yanına yaklaşırlar. Peşinde oldukları asıl şey ise hesabınızı boşaltmak için kullanacakları kart şifrenizdir. Belki de paranızı nerede taşıdığınızı öğrenip, az ileride yankesici olarak cüzdanınızı ele geçirecektir. El çabukluğu ile satın aldığınız birinci sınıf tren biletini daha ucuz bir biletle değiştirecek ve böylece kar elde edeceklerdir.
3- Yardımsever Temizlikçi
Pisa kulesi, Eyfel kulesi, ana meydanlar, saray önleri gibi alanlar özellikle turizm sezonunda yerli, yabancı turistlerle dolar taşar. Uzaktan bakıldığı zaman, çevrede fotoğraf çeken insanlar ve kafeteryalarda sohbete dalanlarla oldukça keyifli bir ortam izlenimi verebilirler. Bir anda tüm kıyafetiniz yapış yapış, iğrenç bir malzeme ile kaplandığında bütün büyü bozulur ve tatiliniz zehir olmaya başlar.
Bu ve benzeri sokak dolandırıcılığında asıl amaç dikkatinizi bir kaç saniyeliğine dağıtmaktan başka bir şey değildir. Üstünüze dökülen kiri temizlemek ise sadece oyunun bir parçasıdır. Muhtemelen arkanızdan yaklaşan birisi tarafından dökülen hardal gibi bir malzeme, (genelde kuş pisliğine benzer malzeme kullanılır) diğer yanınızda bulunan başka bir yardımsever(!) kişi tarafından bir anda farkedilir ve sizin dikkatiniz bu yöne çekilir. Aniden ortaya çıkan bu yardımsever kişi üstünüzü temizlemeye kalkar. Siz daha ne olduğunu anlamadan, ekip arkadaşı üstünüzden alabileceği ne varsa almıştır bile. Farkında olmadan yere bıraktığınız çantanız, cebinizde bulunan telefonunuz, cüzdanınız ve hatta boynunuzda asılı kameranız bile olabilir. Kalabalık turistik alanlarda sıkça karşılaşılan bu tür dolandırıcılığa karşı uyanık olmaktan başka bir çare yok.
4- Anahtar Numarası
Yorulduğunuz bir sırada hoş bir kafeteryayı gözünüze kestirdiniz ve güzel havayı da fırsat bilip kaldırımdaki masalardan birine oturdunuz. Güzel hava eşliğinde içeceğinizi yudumlarken masanızın yakınına düşen bir anahtarın size zarar vereceğini düşünür müsünüz?
İyi giyimli bir erkek veya kadın sizin masanıza yakın bir başka masaya otururken anahtarını masaya doğru, fakat sizin bulunduğunuz yönde, bırakır. Hızlıca bıraktığı anahtarlar, sizin bulunduğunuz yere yakın bir yere, masanızın veya sandalyenizin altına düşer. Bu sırada sizin dikkatinizi çekmeyi başaran dolandırıcı etrafta anahtarını aramaya başlar. Hatta sizden uzanıp anahtarı vermenizi bile isteyebilir. İşte tam bu anda iş arkadaşı olan diğer kişi sizin yakınınızdan geçerken yanınızda bulunan sırtçantanızı veya kamera çantanızı kapar ve ortalıktan kaybolur.
5- Çakma Polis Numarası
Yağmur, dolu, kar veya açık havada polisler her zaman seyahat edenlerin güvenilir kişiler listesinde bulunmaktadır. Biz gezginleri korurlar. Ne yazık ki dünya genelinde dolandırıcıların bir kısmı bu doğal güveni kullanmak için gerçek bir polis gibi davranarak sizden fayda sağlamaya çalışırlar.
Hangimiz bir polise karşı geliriz ki? Özellikle yabancı bir ülkede pasaport veya kimlik gibi belgeleri sordukları zaman… Turistik bölgelerde dolandırıcılar cüzdanınızı boşaltmak için polis kılığında sizi ayak üstü sorguya çekerler. Çok nadir de olsa sizi uzak bir yerde bulunan sahte polis karakoluna götürerek üstünüzde değerli ne varsa el koyarlar. Böylesine şüpheli bir durumla karşı karşıya kaldığınızda gürültü çıkarmak, gerçek polisin dikkatini çekeceği için dolandırıcıyı korkutup kaçırabilir.
6- İçgüdülerinize Yenik Düşmek
Yeni arkadaşlar edinmek mi istiyorsunuz? Viyana’da hava 40 derece iken, soğuk su içmek için en yakında bulunan çeşmeye uğrayın. Sıcak gün boyunca şehri yürüyerek keşfetmeye çalışan ve mola veren bir çok kişiyle tanışabilirsiniz.
Gezginler için bulundukları bölgenin yerlisi ile sıcakkanlı ve arkadaşça sohbet etmek gayet doğal ve sevilen bir davranıştır. Seyahat boyunca edinilen belki de en güzel deneyimlerden birisidir. Yine de güvenliği gözardı etmeyin. Merhaba ile başlaması gereken sohbet, normalden daha samimi başlamışsa ve yeni arkadaşınız kısa süre içinde büyük ısrarlarla sizi yakındaki bir restoran veya bara birşeyler içmeye davet ediyorsa, ona karşı şüpheli yaklaşmakta fayda vardır. Bu tür dolandırıcılar genelde sizi aşırı fiyatların beklediği veya yoğun baskılarla gereksiz şeylerin satıldığı yerlere çekmeye çabalarlar. İçgüdünüze güvenin ve daha sohbetin başında size fazla arkadaşça görünen kişilerde uzak durun.
7- Sahte Para Dolandırıcılığı
Turizm dolandırıcılığı arasında en kolay ve temiz yollu olanı, elinizdeki parayı alarak yerine tamamen değersiz kağıt parçaları bırakmaktır.
Çoğunlukla Pekin, Shanghai gibi oldukça yoğun turizme sahip Asya bölgelerinde görülse de dünyanın herhangi bir yerinde başınıza gelebilecek kadar basit ve genel bir dolandırıcılık şeklidir.
Her zaman yaptığınız gibi bir dükkana girip birkaç hediyelik eşya alıyorsunuz ve ödemenizi nakit yaparak dükkandan ayrılıyorsunuz. Ardınızdan seslenen dükkan sahibi yanınıza geliyor ve size elindeki parayı göstererek sahte para ile ödeme yaptığınız için sizi suçlamaya başlıyor. Oldukça kurnaz ve profesyonel olan bu tip dolandırıcılar durumu oldu bittiye getiriyor ve sizin bir kez daha ödeme yapmanıza sebep oluyor. Böylece aynı şey için iki kere ödeme yapıyorsunuz ve elinizde gerçekten de sahte paralar ile ortada kalıyorsunuz.
8- Kat Kat Giyinenler
Dünyanın bir çok yerinde güneşli havalarda bile kat kat giyinmek sık karşılaşılan bir durumdur. Bu durum, dini inancı veya gelenekleri sebebiyle kat kat giyinmiş birisine karşı şüpheyle yaklaşmanızı gerektirmez.
Fakat sıcak bir günde çevredeki herkes serinlemeye çalışırken kat kat giyinmiş birisini görürseniz, en azından dikkatli olmanız gerektiğini anlayabilirsiniz.
Bazı gezginler tarafından anlatılan, garip bir dolandırıcılık şekli var. Bir sürü kıyafet giyinmiş halde ortalıkta dolaşan birisi bir anda elinizdeki herşeyi bırakarak yakalamaya çalışacağınızı düşünerek havaya bir bebek (tabii ki sahte) fırlatır. Bu arada şaşkınlığınızı fırsat bilip cebinizi veya çantanızı boşaltırlar. Daha sık karşılaşılan bir başka durum ise yine bir sürü kıyafetle sarınmış kolunda gerçek veya sahte bir bebekle (bir sürü kıyafet veya kumaşla sarılmış) yanınıza yaklaşan dolandırıcıdır. Burada kullanılan kat kat kumaş ve bebek dikkatiniz dağıldığı sırada çalışan parmakları gizlemek içindir.
Sıcak bir havada bir sürü kumaş veya kıyafetle sarınmış birisini görürseniz kendinize bir iyilik yapıp dikkatli bir şekilde uzaklaşın.
9- Gençlik Çeteleri
Bir süredir yürüdüğünüz güzel fakat yabancı bir sokaktasınız. Bir anda çevrenizi saran bir grup çocuk sizi şaşırtıyor. Sokak çetesi diyebileceğiniz bu grup ilk bakışta zararsız görünebilir.
Sokak çetesi denildiği zaman sakın Amerikan filmlerinde gördüğünüz sahneleri yaşayacağınızı sanmayın. Gerçek hayatta gençlik çeteleri silah taşımazlar. Bir anda ortaya çıkan bu çocuk yaştaki gençler etrafınızı sarıp karmaşa yaratırlar. Kafanızı iyice karıştırıp dikkatinizi dağıttıkları esnada, grubun deneyimli üyesi size yaklaşıp çantanızı veya cebinizi boşaltarak ortadan kaybolur.
Bu tip dolandırıcılık, eğer önceden biliyorsanız ve dikkatli olursanız başa çıkılması en kolay olanıdır.